PODSTAWOWA SAMOTNOŚĆ
Wykłady rzymskie na temat teorii D.W. Winnicotta

Spis treści

         Wprowadzenie

1. Samotność
2. Życie z… matką (innym)
3. Prawdziwe self
4. Stawanie się żywą realnością
5. Fałszywe self
6. O celebrowaniu i bezlitosności
7. Obiekty przejściowe
8. Zastosowania iluzji
9. Komunikowanie/niekomunikowanie
10. Bycie i przestrzeń potencjalna
11. Nawiązywanie relacji z obiektem
12. Używanie obiektu
13. Witalność agresji
14. Moralność
15. Zabawa i kreatywność
16. Pytania
17. Omówienie przypadków klinicznych

Książka stanowi zbiór wykładów wygłoszonych przez Christophera Bollasa w latach 1986–1987 w Istituto di Neuropsichiatria Infantile na Uniwersytecie Rzymskim, gdzie autor był wizytującym profesorem psychoanalizy w programie szkolenia z zakresu psychoterapii dzieci. Bollas przybliża słuchaczom wybrane aspekty teorii D.W. Winnicotta, m.in. pojęcia fałszywego i prawdziwego self, iluzji, przestrzeni potencjalnej, obiektów przejściowych, zabawy, używania obiektu. Omawia też sposób wykorzystania tych koncepcji w praktyce klinicznej. Żywy język, umiejętność klarownego objaśnienia nawet najbardziej złożonych teorii, doświadczenie kliniczne wykładowcy – wszystko to czyni Podstawową samotność lekturą fascynującą i niezwykle pomocną dla praktykujących psychoterapeutów. Książka zaciekawi też wszystkich, którzy chcą lepiej zrozumieć, jak kształtuje się psychika dziecka.

Pomyślmy o dwojgu ludziach, którzy razem jedzą obiad lub rozmawiają, dzielą się opowieściami i obserwacjami, cieszą się swoją obecnością w sposób, który jest zarówno użyteczny, jaki i psychicznie przyjemny. W tym przykładzie każda osoba wykorzystuje drugą do zabawy – warto także wziąć pod uwagę zadowolenie płynące ze spierania się. Intelektualna potyczka umożliwia wykorzystanie przyjemnej agresji, gdy każdy z dyskutantów „niszczy” pozycję przyjętą przez adwersarza, zauważając przy tym, że przetrwał on destrukcję i odpowiada innym dobrym argumentem. Taka relacyjna agresywność przypomina dialektykę w relacji niemowlęcia i matki. Gdy prawdziwe self może swobodnie się bawić, wówczas self i inny doświadczają przyjemnej, nieomal zmysłowej mieszanki agresji, intelektualnego ożywienia, somatycznego pobudzenia, żywości na poziomie gestów i zadowolenia z kontaktu.

(fragm. Rozdziału 4)

Christopher Bollas – psychoanalityk, pisarz, wykładowca. Urodził się w Stanach Zjednoczonych, szkolenie psychoanalityczne odbył w Wielkiej Brytanii. Autor kilkunastu książek psychoanalitycznych, trzech powieści i pięciu sztuk teatralnych. Nakładem Oficyny Ingenium ukazały się dotychczas cztery książki tego autora: Znaczenie i melancholia, Siły przeznaczenia, Trzy struktury charakteru oraz Wybrane eseje psychoanalityczne.