PODATNOŚĆ NA PSYCHOZĘ
Psychoanalityczne rozważania o naturze i terapii stanu psychotycznego

Spis treści

1. 1. Wybrane psychoanalityczne modele psychozy
2. 2. Pierwotne i patologiczne w psychozie
3. 3. Przykład przekształcenia psychotycznego
4. 4. Nieświadome i psychoza
5. 5. Znaczenie snów w stanie psychotycznym
6. 6. Zastraszenie u sterów: superego i halucynacje w analitycznym leczeniu psychozy
7. 7. Myśli intuicyjne i urojeniowe
8. 8. Los przeniesienia w psychozie
9. 9. Psychotyczne wycofanie i groźba utraty poczucia rzeczywistości
10. 10. Zaburzenia tożsamości w procesie psychotycznym
11. 11. Trauma a psychoza
12. 12. Niektóre formy zapadania na psychozę
13. 13. Uwagi końcow

Tytuł tej książki może w pierwszej chwili wydać się nieco zaskakujący, gdyż kliniczny termin psychoza obejmuje rozmaite zaburzenia o zróżnicowanym stopniu nasilenia. Dwie grupy nozologiczne tradycyjnie włączane do tej kategorii to psychoza maniakalno-depresyjna i schizofrenia.

W niniejszej książce używam terminu stan psychotyczny na określenie innej patologii niż psychoza maniakalno-depresyjna, której etiologię i patogenezę dobrze opisali Freud i Abraham. W przebiegu tej choroby, pomiędzy kryzysami pacjent może funkcjonować mniej więcej tak, jak przed pierwszym epizodem. Z kolei stan psychotyczny, któremu towarzyszą urojenia i halucynacje, ma inne źródła i odmienny przebieg, który można opisać jako „wyleczenie z uszkodzeniem”. Odszczepione od świadomości jądro psychotyczne cały czas istnieje w utajonej formie i zagraża pacjentowi nawet w okresach pozornej remisji.

W tej publikacji stawiam tezę, że za uruchomienie psychozy odpowiada to, co dzieje się w podstawowych procesach nadających strukturę pierwszym relacjom emocjonalnym dziecka. Wczesne i ciągłe zniekształcenia tych procesów kładą podwaliny pod zmienioną percepcję wewnętrznej rzeczywistości psychicznej, która ulega odszczepieniu i zastąpieniu światem fantazji. Po przyjęciu takiej perspektywy można wyciągnąć wniosek, że psychoza nie różni się od innych form cierpienia psychicznego, których korzenie sięgają okresu niemowlęcego. Jednakże tak nie jest. Różnica polega na tym, że owa choroba rozwija się w specyficzny sposób, a poza tym w jej przebiegu ujawnia się dążenie do zniszczenia funkcji emocjonalnych i procesów poznawczych.

W niniejszym tomie przedstawię niektóre powody poddawania się pacjentów uwodzącemu urokowi choroby, która ostatecznie skazuje ich na życie w ciągłym chaosie mentalnym i szaleństwie.

Z Wstępu

Franco De Masi jest analitykiem szkoleniowym Włoskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego, byłym prezesem Centro Milanese di Psicoanalisi (Mediolańskiego Centrum Psychoanalitycznego) oraz sekretarzem Instytutu Szkoleniowego w Mediolanie. Z wykształcenia jest lekarzem psychiatrą; przez wiele lat pracował w szpitalach psychiatrycznych. Od 30 lat prowadzi praktykę psychoanalityczną w Mediolanie. Opublikował wiele artykułów w International Journal of Psychoanalysis oraz w Rivista Italiana di Psicianalisi.

Główny obszar jego zainteresowań to teoretyczne i techniczne zagadnienia psychoanalityczne związane z pracą z pacjentami bardzo zaburzonymi lub psychotycznymi. Opublikował pięć artykułów poświęconych tej tematyce w International Journal of Psychoanalysis. Niektóre z tych tekstów ukazały się później na łamach innych znaczących międzynarodowych czasopism, przełożono je też na hiszpański, francuski, niemiecki, portugalski i rumuński.

Poza tym w ostatnich latach De Masi opublikował Sadomasochistic Perversion: The Object and Theories (Karnac, 2003) i Making Death Thinkable: A Psychoanalytic Contribution to the Problem of the Transience of Life (Free Association, 2004); zredagował także książkę Herbert Rosenfeld at Work: Italian Seminars (Karnac, 2001).