WIELE TWARZY EROSA.
Psychoanalityczne badanie ludzkiej seksualności

„Ludzka seksualność ma nieodzownie traumatyczny charakter”. Tak Joyce McDougall rozpoczyna fascynujące badanie ludzkiej seksualności w jej rozlicznych przejawach. Autorka dowodzi, że od początku życia towarzyszą nam konflikty psychiczne wynikające z napięć między wewnętrznym światem pierwotnych popędów i ograniczającymi siłami płynącymi ze świata zewnętrznego. Psychoanaliza może więc wnieść znaczący wkład w badanie zakłóceń  i konfliktów psychicznych wpisanych w definiowanie tożsamości seksualnej i poszukiwanie miłości.

Niemowlę „pożerające” pierś matki odkrywa, że obiekt jego erotycznych pragnień jest odrębną istotą – to pierwsza strata. Potem małe dziecko odkrywa różnice między płciami oraz niemożność posiadania obu płci i obu rodziców – druga strata. Tym stratom towarzyszy frustracja, wściekłość, pierwotna forma depresji, a uczucia te pozostawiają w osobowości ślad w postaci zawiłego splątania sił miłości i nienawiści.

Liczne przykłady kliniczne ilustrują to, jak próby rozwiązania tych nieuniknionych traum są rozgrywane w życiu dorosłym. Część I poświęcona jest zaniedbanemu tematowi kobiecości i seksualności, a szczególnie homoseksualnym komponentom kobiecej seksualności. W Części II Autorka przygląda się inspiracji i zahamowaniu w procesie twórczym. W Części III McDougall wraca do tematu jednej z wcześniejszych książek (Teatry ciała), czyli do zjawisk psychosomatycznych, poprzez które ciało odgrywa prewerbalne konflikty seksualne. Część IV jest najbardziej innowacyjna. Autorka wprowadza pojęcie „neoseksualności” na opisanie dewiacyjnych wersji hetero- i homoseksualności, a także analizuje rozmaite relacje perwersyjne. Wątek ten podejmuje w Części V, gdzie snuje rozważania nad skłonnościami do perwersji w różnych szkołach myśli psychoanalitycznej.

Joyce McDougall (1920–2011) była znaną i cenioną psychoanalityczką i superwizorką w Paryskim Towarzystwie Psychoanalitycznym, autorką licznych książek i artykułów.

Spis treści

Prolog. Seksualność w poszukiwaniu rozwiązań: niekończąca się pogoń?

I. Kobiecość i seksualność

1. Homoseksualne komponenty kobiecej seksualności
2. Kobieta analityk i kobieta pacjent
3. Seksualność kobieca: główne wątki i odmiany

II. Seksualność i kreatywność

4. Seksualność a proces twórczy
5. Kreatywność a identyfikacje dwupłciowe
6. Trauma a kreatywność

III. Seks i ciało

7. Archaiczne seksualności i związki ciała z psychiką
8. Zapachowe self i skórne self
9. Od milczenia ciała do słów psychiki

IV. Dewiacje pożądania

10. Rozwiązania neoseksualne
11. Neopotrzeby i uzależniające rodzaje seksualności
12. Dewiacje seksualne a przetrwanie psychiczne

V. Psychoanaliza na kozetce

13. Dewiacje postawy psychoanalitycznej
14. Poszukiwanie nowych paradygmatów poza psychoanalitycznymi sektami