MIĘDZY LITERATURĄ I PSYCHOANALIZĄ
O traceniu, myśleniu i śnieniu

Spis treści

Słowo wstępne

Wprowadzenie. Między torami – alegoria sztuki, nauki i wielu innych rzeczy

Część I - Zamiana tajemnic na słowa

1. Ryzyko prawdziwego wyznania. O literaturze i tajemnicy

Część II - Problemy graniczne

2. Od literatury do psychoanalizy. Próba podjęta przez Coetzeego

3. Od psychoanalizy do literatury. Bion i małpy

Część III - Tracenie, myślenie, śnienie

4. Jak język radzi sobie z utratą

5. Myślenie w Ptakach Tarjeia Vesaasa

6. Refleksje na temat poprzedniego rozdziału

7. Czym jest marzenie senne i jak je napisać?

Część IV - Krótkie interludium

8. Wewnątrz magicznego kręgu. O The Child Poet Homero Aridjisa

Część V - Ani daleko, ani głęboko

9. Trudna relacja psychoanalizy i literatury

„Benjamin H. Ogden przeprowadza ciekawy i odważny eksperyment intelektualny. W dziewięciu oryginalnych rozdziałach wypracowuje nowe – uwzględniające żywotność obu dziedzin – metody prowadzenia dialogu między literaturą i psychoanalizą. Jestem zafascynowany jego poszukiwaniami nowej formy pisania «pomiędzy dziedzinami», które wiodą go do tego miejsca, «w którym przebywamy przez większość czasu». To właśnie w tej przestrzeni, w tym wspólnym punkcie wyjścia Ogden prezentuje się jako prawdziwie niezależny myśliciel i pisarz”.

Antonino Ferro

Benajmin H. Ogden w swojej książce analizuje dzieła takich pisarzy, jak J. M. Coetzee, Flannery O’Connor, Vladimir Nabokov, Fiodor Dostojewski, Tarjei Vesaas, odkrywając i omawiając tajemnice, które literaturze zapewniają niezwykłą moc. Następnie nawiązuje do tych tajemnic, gdy wprowadza do refleksji nad dziełami literackimi psychoanalityczne rozumienie zjawisk myślenia i śnienia oraz przeżywania utrat.

Między literaturą i psychoanalizą jawi się jako ilustracja badanego obszaru – w przestrzeni lokującej się pomiędzy dwiema dziedzinami autor wypracowuje nową formę psychoanalitycznej krytyki literackiej. Nawiązuje do zagadnień psychoanalitycznych i odwołuje się do psychoanalitycznej wrażliwości, niemniej ogranicza korzystanie z terminologii i koncepcji teoretycznych tej dyscypliny. W efekcie powstała książka napisana językiem niezwykle przystępnym, a rozważania w niej zawarte zainteresują zarówno psychoterapeutów psychoanalitycznych i psychoanalityków, krytyków literackich, jak i wszystkich miłośników literatury.

Benjamin H. Ogden – adiunkt literatury i nauk humanistycznych w Stevens Institute of Technology w Nowym Jorku. Obszar jego zainteresowań badawczych obejmuje literaturę piękną XX wieku, literaturę światową, psychoanalizę i sztukę pisarską. Wspólnie z Thomasem H. Ogdenem napisał książkę The Analyst’s Ear and the Critic’s Eye: Rethinking Psychoanalysis and Literature.