PSYCHODRAMA W TEORII I PRAKTYCE

Psychodrama stanowi kompleksowe podejście do psychoterapii, ukierunkowane na przeżycie katharsis, doświadczenie wewnętrznych kompleksów oraz ról w grupie. Jej metody mają na celu uwolnienie kreatywnego potencjału, łącząc elementy autoterapii, autorefleksji i autoedukacji z indywidualną i grupową pracą terapeutyczną oraz wzajemnym dzieleniem się informacjami zwrotnymi. Jest ona swego rodzaju treningiem poszerzania spektrum doświadczeń, samoświadomości i umiejętności społecznych w oparciu o założenia psychologii humanistycznej i głębinowej.

Podręcznik Christiana Stadlera zawiera bogatą wiedzę oraz praktyczne wskazówki przydatne w ramach szkolenia się w psychodramie. Stanowi cenne źródło wiedzy praktycznej dla szerszego kręgu odbiorców zainteresowanych psychoterapią, kreatywnym rozwiązywaniem problemów, procesami grupowymi, edukacją dorosłych, twórczym korzystaniem z zasobów wyobraźni.

Spis treści:

Przedmowa do wydania polskiego – Krzysztof Ciepliński, Anna Bielańska

Wprowadzenie

Rozdział 1. Historia psychodramy

1.1. Początki psychodramy i socjometrii w Austrii

1.1.1. Gra i teatr

1.1.2. Socjometria i włączenie systemów

1.2. Socjometria, terapia grupowa i psychodrama: zawodowy przełom Moreno

1.3. Obecne kierunki rozwoju

1.3.1. Monodrama

1.3.2. Socjodrama

1.3.2.1. Socjodrama ukierunkowana na temat

1.3.2.2. Socjodrama ukierunkowana na grupę

1.3.2.3. Socjodrama ukierunkowana na aspekty socjokulturowe

1.3.3. Skupienie się na zaburzeniu

Rozdział 2. Teoria psychodramy

2.1. Obraz człowieka i obraz świata

2.2. Sieć społeczna jako narzędzie diagnostyczne: mierzenie, analiza i interwencja

2.3. Teoria ról. Podstawy psychologii rozwojowej, psychologii społecznej i psychoterapii

2.3.1. Wymiary roli

2.3.2. Atom kulturowy a atom ról

2.3.3. Rozwój ról

2.3.4. Konflikty ról

2.4. Teoria kreatywności

2.4.1. Choroba, salutogeneza i model zmiany

2.4.2. Blokady w cyklu kreowania

2.4.3. Cykl kreowania w procesie terapeutycznym

2.4.3.1. Model Prochaski i DiClemente

2.4.3.2. Kreatywne kształtowanie procesu w pracy z zaburzeniem

2.5. Zasoby i rozwiązanie w psychodramie

2.5.1. Zasoby

2.5.2. Psychodramatyczne ukierunkowanie na rozwiązanie

Rozdział 3. Psychodrama w terapii

3.1. Narzędzia psychodramy

3.1.1. Protagonista

3.1.2. Scena

3.1.3. Terapeuta

3.1.3.1. Terapeuta w pracy z grupą

3.1.3.2. Psychodramatysta w terapii indywidualnej

3.1.4. Grupa

3.1.5. Odtwórcy ról

3.2. Formy pracy w psychodramie i ich przebieg

3.2.1. Psychodrama z ustalonym przebiegiem zdarzeń (praca protagonistyczna typu A)

3.2.1.1. Przebieg pracy protagonistycznej ukierunkowanej na teraźniejszość

3.2.1.2. Winieta

3.2.1.3. Praca protagonistyczna z przeniesieniem sceny do przeszłości

3.2.1.4. Praca protagonistyczna z przejściem do sceny z innej rzeczywistości

3.2.2. Psychodrama z działaniami spontanicznymi (praca protagonistyczna typu B)

3.2.3. Socjodrama (gra grupowa)

3.2.3.1. Gra grupowa z ustalonym przebiegiem zdarzeń (socjodrama typu A)

3.2.3.2. Spontaniczna gra grupowa (socjodrama typu B)

3.2.4. Formy pracy grupowej

3.2.4.1. Socjodrama socjokulturowa

3.2.4.2. Teatr klaskany (clap)

3.2.4.3. Teatr z playbacku

3.2.4.4. Ruchome rzeźby

3.2.4.5. Pary

3.3. Techniki psychodramy

3.3.1. Budowanie sceny

3.3.2. Dublowanie

3.3.2.1. Dublowanie w węższym znaczeniu

3.3.2.2. Dubler

3.3.2.3. Reprezentant

3.3.3. Odgrywanie własnej roli

3.3.4. Lustro

3.3.5. Zmiany w przebiegu czasowym

3.3.5.1. Ruch w przód i w tył wzdłuż osi czasu

3.3.5.2. Praca w zwolnionym tempie

3.3.5.3. Zastygnięcie

3.3.5.4. Praca z przyspieszeniem

3.3.6. Maksymalizacja

3.3.7. Zmiana roli, odgrywanie roli kogoś innego, feedback z roli

3.3.7.1. Zmiana roli, odgrywanie roli kogoś innego

3.3.7.2. Feedback z roli i feedback identyfikacyjny

3.3.8. Zamiana ról

3.3.9. Zmiana sceny

3.3.9.1. Zmiana sceny w pracy protagonistycznej

3.3.9.2. Sharing

3.3.9.3. Amplifikacja

3.4. Proces terapeutyczny

3.5. Prezentacja przypadków

3.5.1. Pacynki i praca z krzesłami w terapii indywidualnej skoncentrowanej na zmianie zachowań

3.5.2. Od atomu kulturowego do społecznego: Eksternalizacja zdeprecjonowanych introjektów i praca z wewnętrznym dzieckiem

3.5.3. Próbowanie, zamiana ról i zmiana sceny

3.5.4. Praca z krzesłami w terapii indywidualnej pacjentki ze stanami lękowymi

3.5.5. Amplifikacja i sceniczne przedstawienie obrazu przeciwprzeniesienia

3.5.6. Praca z małżeństwem w monodramie

Rozdział 4. Badania

Rozdział 5. Spojrzenie w przyszłość

Słowniczek pojęć

Zasady psychodramy według Moreno

Kołowy model rodzajów zaburzeń oraz technik psychodramy według Krügera

Dokumentacja sesji terapeutycznej (SDB‑Psychodrama)

Kwestionariusz pytań dotyczących sieci społecznych

Christian Stadler (ur. 1961) jest dyplomowanym psychologiem. Pracuje jako psychoterapeuta, superwizor oraz edukator dorosłych w Monachium. Prowadzi szkolenia w zakresie psychoterapii opartej na psychologii głębi, psychodramie, superwizji i mediacji (zarządzanie konfliktem). Jest współredaktorem czasopisma „Zeitschrift für Psychodrama und Soziometrie”. Autor i redaktor licznych poradników i artykułów, m.in. z dziedziny psychodramy, pracy z ustawieniami czy pracy ze snami. Dyrektor Instytutu Moreno Edenkoben/Überlingen.