TERAPIA SCHEMATÓW W ZABURZENIU OSOBOWOŚCI TYPU BORDERLINE

Zaburzenie osobowości typu borderline często uznaje się za nieuleczalne. Jednak najnowsze badania w przekonujący sposób wykazują, że pacjenci świetnie reagują na terapię schematów, która ma wysokie wskaźniki wyzdrowienia. Potwierdza to również doświadczenie Arnouda Arntza i Hannie van Genderen, którym autorzy dzielą się w tej książce. Omawiają oni model pojęciowy borderline, metody leczenia, a także wiele praktycznych technik terapeutycznych. Poruszają zagadnienia związane z planowaniem terapii, budowaniem relacji terapeutycznej, wyborem i zastosowaniem technik poznawczych i behawioralnych, a także przełamywaniem wzorców zachowań i zakończeniem procesu terapeutycznego.

Arnoud Arntz – profesor psychologii klinicznej i psychopatologii eksperymentalnej na Uniwersytecie Amsterdamskim oraz dyrektor naukowy Centrum Badawczego Psychopatologii Eksperymentalnej na Uniwersytecie Maastricht. Jako psychoterapeuta związany jest z Ośrodkiem Zdrowia Psychicznego w Maastricht. Pod jego kierunkiem przeprowadzono w Holandii wieloośrodkowe badanie porównujące terapię schematów z psychoterapią skoncentrowaną na przeniesieniu. Zaburzenie osobowości typu borderline należy do jego głównych zainteresowań badawczych.
Hannie van Genderen – psycholog kliniczna, psychoterapeutka i superwizorka Holenderskiego Towarzystwa Terapii Behawioralnej i Poznawczej. Pracuje jako psychoterapeutka w Ośrodku Zdrowia Psychicznego w Maastricht, od ponad dwudziestu lat zajmuje się leczeniem zaburzeń osobowości oraz prowadzi zajęcia z terapii poznawczo-behawioralnej dla doktorantów. Opracowała specjalistyczne kursy z zakresu terapii schematów w leczeniu zaburzenia osobowości typu borderline i innych zaburzeń osobowości.


Spis treści

O autorach
Przedmowa
Podziękowania
Wprowadzenie

Rozdział 1
Zaburzenie osobowości typu borderline
Na czym polega zaburzenie osobowości typu borderline?
Rozpowszechnienie i zaburzenia współwystępujące
Rozwój zaburzenia osobowości typu borderline

Rozdział 2
Terapia schematów w leczeniu zaburzenia osobowości typu borderline
Rozwój terapii schematów w leczeniu zaburzenia osobowości typu borderline
Wyniki badań
(Przeciw)wskazania
Uzasadnienie terapii schematów – teoria, na której opiera się terapia
Tryby schematów
Podsumowanie

Rozdział 3
Terapia
Struktura terapii
Fazy terapii
Faza wstępna i konceptualizacja przypadku
Terapia objawów zaburzeń z osi I
Radzenie sobie z kryzysem
Interwencje terapeutyczne w odniesieniu do poszczególnych trybów schematów
Leczenie traumy z dzieciństwa
Zmiana wzorców zachowań
Zakończenie terapii

Rozdział 4
Relacja terapeutyczna
Ograniczone powtórne rodzicielstwo
Schematy terapeuty i strategia ujawniania własnych emocji i doświadczeń
Techniki poznawcze a relacja terapeutyczna
Techniki behawioralne a relacja terapeutyczna
Podsumowanie

Rozdział 5
Techniki doświadczeniowe
Praca z wyobrażeniami
Wyobrażeniowa zmiana skryptów
Wyobrażeniowa zmiana skryptów w drugiej części terapii
Wyobrażeniowa zmiana skryptów: zmiana wzorców zachowania
Problemy ze stosowaniem wyobrażeniowej zmiany skryptów
Technika odgrywania ról
Technika dwóch krzeseł i wielu krzeseł
Doświadczanie i wyrażanie emocji

Rozdział 6
Techniki poznawcze
Dialog sokratejski
Skalowanie przekonania
Ocena na wielu skalach
Dwuwymiarowa reprezentacja domniemanych zależności
Diagram kołowy
Metoda rozprawy sądowej
Testowanie przeszłości
Karty przypominające
Dziennik pozytywnych wydarzeń

Rozdział 7
Techniki behawioralne
Eksperymenty behawioralne
Nabywanie umiejętności i odgrywanie ról
Strategie rozwiązywania problemów
Omawianie niebezpiecznych zachowań
Omawianie nowych zachowań

Rozdział 8
Szczególne metody i techniki terapii
Zadania do wykonania pomiędzy sesjami (praca domowa)
Farmakoterapia
Kryzys
Samobójstwo i samookaleczenia
Przepracowanie traumy

Rozdział 9
Metody terapii z podziałem na tryby
Metody pracy z trybem Odłączonego Obrońcy
Metody pracy z trybem Porzuconego/Skrzywdzonego Dziecka
Metody pracy z trybem Złoszczącego się/Impulsywnego Dziecka
Metody pracy z trybem Karzącego Rodzica
Metody pracy z trybem Zdrowego Dorosłego
„Symultaniczna gra w szachy na flipperze”

Rozdział 10
Faza końcowa terapii
Przełamywanie wzorców zachowań
Zakończenie terapii

Rozdział 11
Wnioski

Aneks 1
Broszura dla pacjentów: terapia schematów dla osób z zaburzeniem osobowości typu borderline

Aneks 2
Rejestr trybów

Aneks 3
Dziennik pozytywnych wydarzeń

Aneks 4
Testowanie przeszłości

Aneks 5
Eksperymenty behawioralne

Aneks 6
Formularz zadania domowego

Aneks 7
Strategia rozwiązywania problemów

Aneks 8
Zmiana wzorców zachowań

Aneks 9
Lista osiemnastu schematów

Aneks 10
Strategie radzenia sobie

Bibliografia